ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๓๘๗ อสังหาริมทรัพย์อาจต้องตกอยู่ในภาระจำยอมอันเป็นเหตุให้เจ้าของต้องยอมรับกรรมบางอย่างซึ่งกระทบถึงทรัพย์สินของตน หรือต้องงดเว้นการใช้สิทธิบางอย่างอันมีอยู่ในกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินนั้น เพื่อประโยชน์แก่อสังหาริมทรัพย์อื่น
ภาระจำยอม ►►มีผลให้ที่ดินต้องถูกจำกัดการใช้อำนาจแห่งกรรมสิทธิ เช่น ต้องยอมให้เจ้าของที่ดินแปลงอื่นเดินผ่านทางเดินในที่ดิน หรือต้องยอมให้บ้านของเจ้าของอื่นที่ปลูกสร้างลุกล้ำโดยสุจริต สามารถอยู่ได้ โดยจะบังคับให้รื้อถอนไม่ได้ หรือยอมให้เจ้าของที่ดินแปลงอื่นผ่านทางเพื่อไปตักน้ำในบ่อมาใช้สำหรับปลูกผัก พืช ธัญชาติ เป็นต้น
ที่ดินที่จำต้องตกอยู่ในบังคับแห่งภาระจำยอมเรียกว่า ►► ภารยทรัพย์
ที่ดินที่มีสิทธิใช้ที่ดินแปลงอื่นเรียกว่า ►►สามายทรัพย์
ภาระจำยอม ►► เป็นทรัพยสิทธิ์ประเภทหนึ่ง สามารถก่อให้เกิดหรือมีขึ้นโดยนิติกรรม หรือโดยนิติเหตุก็ได้
หากมีข้อโต้แย้งเกี่ยวกับภาระจำยอม ไม่ว่าการเดินผ่านทางเดินบนที่ดิน การปลูกสิ่งปลูกสร้างลุกล้ำ ►► เป็นกรณีที่ต้องใช้สิทธิ์ทางศาลเป็นคดีมีข้อพิพาท